Kazan Kaldırmak
Görüntülenme: 3022
Bir idarecinin haksız uygulama ve davranışına karşı topluca ayaklanmak, isyan etmek.
Zaman içinde, dünyanın her yerinde insanlar, haksızlığa karşı baş kaldırmışlardır. Bu isyanlar çok can ve mal kaybına sebep olmuştur.
Günümüzde demokratik toplumlarda isyanın yerini toplu gösteriler, grevler ve protesto yürüyüşleri almıştır. İnsanlar, haklarını demokratik yollardan elde etmeye başlamışlardır.
Osmanlı Türkleri, fetihlerde esir alınarak devşirilen Hristiyan çocuklarını, gerek sarayda Enderun mektebinde (*) gerekse Türk ailelerinin yanında yetiştirir, ordunun çekirdeğinin oluşmasını sağlarlardı.
Zaman içinde, Osmanlı Türk ordusu, zamanın en iyi bilgileriyle donanıp dünyanın en kuvvetli ve en mükemmel bir ordusu hâline dönüştü. Bu ordunun askerine yeniçeri adı verildi. Bu ordu büyük fetihlerde bulundu ve başarılar kazandı.
Osmanlı Türk Devleti'nin duraklama ve gerileme dönemlerinde özellikle Kanuni (1520 - 1566) den sonra yeniçeri ocağının disiplini bozulmaya başladı. Ocağa fesat ve çıkar ilişkileri girdi. Yeniçeriler savaşmayıp düşmandan kaçar oldular. Halkı haraca bağlayıp her gün, her şeyi bahane edip ayaklanmaya başladılar. Ayaklanmalar can ve mal kaybına sebep oldu. Yeniçeri ocağı mikrop yuvası hâline gelmişti. Yeniçeriler ocakta yemek pişirdikleri kazanı kaldırarak başlattıkları ayaklanmaya “kazan kaldırmak” denildi. Daha sonra bu ocak, II. Mahmut (1808-1839) tarafından tamamen ortadan kaldırıldı.
Halim ol, selim ol, kazan kaldırma
Nice dağ tepesin aşar demişler
Nefsine hakim ol, boşa saldırma
Gittikleri yoldan şaşar demişler