Bu sayfayı yazdır
Salı, 26 Mart 2013 12:46

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Sözcük Öğretimi Üzerine Bir Yöntem Denemesi

 

ÖNSÖZ
Sözcük bilgisinin, gerek iletişimde gerek anadili ediniminde gerekse yabancı dil öğretiminde-öğreniminde ne derece önem taşıdığı açıktır. En basit isteğimizden en karmaşık düşünce ve duygularımıza kadar ifade edeceklerimizi sözcüklerin
aracılığıyla iletiriz.

Yabancı dil açısından sözcük öğretimi-öğrenimi bir yandan okuma, anlama, konuşma ve yazma becerilerinin gelişimiyle, diğer yandan sesletim, doğru yazma, dilbilgisi kurallarının bilinmesi ve kullanılabilmesiyle ilintilidir. Sözcük dağarcığını zenginleştirebilme bakımından özellikle metin incelemesi, dilbilgisi ve yazma çalışmaları sırasında gerçek ve mecaz anlamlı sözcükler, eşanlamlı ve karşıt anlamlı sözcükler, yazılışı aynı anlamı farklı sözcükler (sesteş sözcükler) ile deyim ve terimlerin kullanılışlarının edinimi/öğrenimi-öğretimi de ayrı bir uğraş gerektirmektedir. Bu bağlamda, sözcük öğretimi dil öğretiminde-öğreniminde çok yönlü ve kapsamlı bir alan olarak yerini almaktadır.

Ancak yapılan alanyazın taramasında yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde sözvarlığı çalışmalarına yeterince yer verilmediği görülmüştür. Bu çalışmalar, daha çok öğrencinin bireysel olarak yapması gereken çalışmalar olarak algılanmaktadır. Ders kitaplarında da “sözcük öğretimi”ne ilişkin etkinliklere yeterince yer verilmediği gözlemlenmektedir.

İnsanlar sözel olmayan pek çok beceri edinmelerinin yanında, zamanlarının büyük bir bölümünü sözel bellek ve sözel öğrenme için harcamaktadır. Sözel öğrenme kavramların uyarıcı ya da davranım olarak kullanımını gerektirmektedir. Sözel bellek ve öğrenme sonucunda ise dil oluşmaktadır. Dil, iletişim ve düşünme süreçleri için kullanılan, üzerinde uzlaşmalar sonucu ortaya çıkmış göstergeler bütünüdür. Bu göstergelerin büyük bir çoğunluğunu ise kavramlar oluşturmaktadır.

Anadili edinimi ve yabancı dil öğretiminde-öğreniminde öğrencilere bilişsel bir tasarruf olanağı sunan “kavramsal ulamlama”nın, sözcük öğretimine-öğrenimine katkısı büyüktür. Bu çalışmada da sözcüklerin ve kavramların bellekteki kalıcılıklarını sağlayabilmek için; söz konusu birimlerin birbirleriyle ilişkilendirilmiş, ulamlandırılmış görünümler sergilediği biçimleriyle sunumunun öğretim-öğrenim süreçlerinde etkililiğini ve verimliliğini artıracağı düşüncesi bu çalışmayı başlatan temel etmenlerden biridir.

Çalışmamız “Ulamsal Sözcük Öğretimi” yöntemiyle yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenen bireylere başlangıç düzeyinde yer alan kavram alanlarını ve bu alanlara ilişkin alt kavramları daha kolay ve kalıcı bir şekilde öğretebilme amacını taşımaktadır. Ayrıca öğrenme, bellekte başladığından sözcük öğretiminde kalıcılığa ulaşılabilmesi için bellek ve süreçleri hakkında araştırma sonuçlarına da yer verilmiştir.

Bu çalışmanın yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde sözcük öğretimi alanına az da olsa katkı sağlamasını ve bundan sonraki çalışmalara yardımcı olmasını diliyoruz.

 

 Dosyayı indirmek için aşağıdaki pencerenin herhangi bir yerine tıklayıp klavyeden CTRL+S tuşlarına basınız.

Tam Ekran

 

Okunma 8244 kez

Benzer ögeler